1920 թվականին Գյումրի քաղաքում կար աշխարհի ամենամեծ որբանոցը, որտեղ կային ավելի քան 20000 հայ որբեր, որոնց ծնողները սպш-նվել էին թուրքերի կողմից Արևմտյան Հայաստանում։ Այս երեխաներին թուրքական գերությունից փրկել են 1 ոսկե մետաղադրամով և փրկել ԱՄՆ իշխանությունների և հասարակական կազմակերպությունների կողմից։
1915-1916 թվականներին ամերիկացի և ֆրանսիացի միսիոներները թուրքական գերությունից ազատել են 814000 հայ երեխաների և նրանց տեղավորել աշխարհի ավելի քան 70 երկրների հատուկ մանկատներում։ Սրանք ժամանակակից համաշխարհային հայկական սփյուռքի տատիկներն ու պապերն են: Եվս մոտ 20000 երեխա տեղավորվել է Գյումրի քաղաքի մանկատանը։ Սրանք ժամանակակից լեննականների մեծ մասի տատիկներն ու պապերն են:
Եվ մոտ 360.000 ևս հայ երեխաներ մնացին թուրքական գերության մեջ։ Նրանց ընդունել են մահմեդականություն, տվել թուրքական անուններ և արգելել հիշել իրենց հայ ծնողներին։ Այժմ նրանք Թուրքիայում ունեն մի քանի միլիոն ժառանգներ, որոնք պաշտոնապես համարվում են «թուրք» ու «քուրդ»։ Սրանք այսպես կոչված «կրիպտո-հայերն» են։
Թուրքիայում այս թեման արգելված է։ Սակայն ժամանակակից տեխնոլոգիաները (Facebook, Instagram, Tik Tok, YouTube և այլն) հնարավորություն են տալիս այս ճշմարտությունը փոխանցել ողջ մարդկությանը։ Այսօր մենք հնարավորություն ունենք ամբողջ աշխարհին ցույց տալ արխիվային լուսանկարներ և փաստաթղթեր։
Մտագրոհ Brainstorming
Հավանեցի՞ք նյութը, կիսվեք մտերիմների հետ.
Նյութի աղբյուր՝ slim.am
