Ադրբեջանին սկսում են դնել ներկայիս աշխարհակարգը քանդողների,ավտորիտար ռեժիմների շարքը:
Բաքվի լկտի հարձակումը Հայաստանի ինքնիշխան տարածքի վրա ցույց տվեց Ռուսաստանի անկարողությունը Հայաստանի անվտանգության երաշխավորի դերում: Այս մասին գրում է ամերիկյան պարբերականը:
Տասնամյակներ շարունակ Ադրբեջանն իրեն դրել է որպես արևմտյան պատնեշ Իրանի և Ռուսաստանի դեմ՝ հաճախ Հայաստանի հաշվին: Արդյունքն այն եղավ, որ տարածաշրջանի միակ դեմոկրատական երկրներից մեկը դարձավ ավելի մեծ կախվածության մեջ Ռուսաստանից:
1991 թվականին Խորհրդային Միությունից անկախանալուց հետո Հայաստանը կանգնած է իր անվտանգության մշտական սպառնալիքի առաջ։ 1990-ականների սկզբին Լեռնային Ղարաբաղի պատերազմը երիտասարդ պետությանը տասնամյակներ շարունակ ներքաշեց անլուծելի հակամարտության մեջ: Ադրբեջանը և նրա հովանավոր Թուրքիան շրջափակեցին Հայաստանի ցամաքային սահմանները։ Հաջորդ տասնամյակի ընթացքում Ադրբեջանը, ԱՄՆ-ի և Եվրոպայի զգալի տնտեսական աջակցությամբ, սկսեց կառուցել տարածաշրջանային խողովակաշարերի ցանցեր:
Հայտնվելով տնտեսական շրջափակման, անվտանգության անկայուն միջավայրի և երկիմաստ Արևմուտքի հետ՝ Հայաստանը կшխվածության մեջ է հայտնվել Ռուսաստանից: Այնուամենայնիվ, Ռուսաստանից այս աճող կшխվածությունը ինքնակատարելագործվող մարգարեության պես մի բան էր՝ կապված տարածաշրջանի նկատմամբ ԱՄՆ արտաքին քաղաքականության հետ: Արևմտյան զանգվածային էներգետիկ ներդրումներն Ադրբեջանում և Թուրքիայում սրել են Հայաստանի տնտեսական մեկուսացումը և խրախուսել Բաքվին։ Սա իր հերթին Հայաստանին էլ ավելի խորը մղեց Ռուսաստանի տարածաշրջանային անվտանգության ճարտարապետության ուղեծիր։
Մի խոսքով, Ռուսաստանին և Իրանին զսպելու Արևմուտքի ջանքերում Հայաստանին վերաբերվում էին որպես կողմնակի վնաս:
Սեպտեմբերի 12-14-ին Հայաստանի ինքնիշխան տարածքի վրա Բաքվի լկտի հարձակումը ցույց տվեց Ռուսաստանի անկարողությունը կատարել Հայաստանի անվտանգության երաշխավորի դերը։ Հայաստանի անվիճելի սահմաններում, այդ թվում՝ Մարտունի քաղաքի, խաղաղ բնակչության վրա Ադրբեջանի չհրահրված հարձակումը արտացոլում է ԱՄՆ կառավարության անկարողությունն ու չկամությունը՝ զսպելու իր ճնշող գործընկերներին: Մինչ օրս Ադրբեջանը պատասխանատվության չի ենթարկվել մարդու իրավունքների լուրջ խախտումների և պատերազմական հանցագործությունների համար, ներառյալ խաղաղ բնակչության դեմ արգելված զենքի կանխամտածված օգտագործումը, հայկական մշակութային ժառանգության ոչնչացումը և հայերի գերեվարումն ու խոշտանգումները:
2022 թվականի սկզբին Եվրամիությունը Բաքվին տրամադրեց 1,96 միլիարդ դոլարի ներդրում և խոստացավ ավելացնել Ադրբեջանից գազի ներկրումը։ Ուրսուլա ֆոն դեր Լեյենը նույնիսկ այնքան հեռուն գնաց, որ Ադրբեջանին անվանեց «վստահելի» գործընկեր։
Այնուամենայնիվ, եթե Արևմուտքի զսպման ռազմավարության նպատակն է հակազդել այն ավտորիտար էքսպանսիոնիզմին, որը Ռուսաստանը ձեռնարկում է Ուկրաինայի դեմ, ապա դժվար է հասկանալ, թե ինչպես կարելի է ներդրումներ կատարել Ադրբեջանի նման պետության մեջ, որը գերազանցում է և՛ Ռուսաստանին, և՛ Իրանին:
Հայաստանը հետևողականորեն ցուցադրել է անկախ ներքին և արտաքին քաղաքականություն վարելու իր կարողությունը նույնիսկ զգալի ճնշման ներքո։ Չնայած հետխորհրդային աշխարհում Ռուսաստանի ավտորիտար էքսպանսիայի նկատվող օրինաչափությանը, Հայաստանը կարողացել է զարգացնել և ամրապնդել ժողովրդավարական ինստիտուտները: Չնայած Ռուսաստանից իր անվտանգության կախվածությանը, Հայաստանը մասնակցել է ՆԱՏՕ-ի գլխավորած խաղաղապահ գործողություններին Կոսովոյում, Իրաքում և Աֆղանստանում: Եվ չնայած Ռուսաստանից իր տնտեսական կախվածությանը, Հայաստանը շարունակում է խորացնել կապերը Եվրամիության հետ՝ 2017 թվականին վավերացնելով Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագիրը և ընդլայնելով տնտեսական կապերը, որոնք ԵՄ-ն դարձրել են Հայաստանի հիմնական առևտրային գործընկերներից մեկը։
Ադրբեջանի ներխուժումը Հայաստանի ինքնիշխան տարածք ձևով և բովանդակությամբ չի տարբերվում Ռուսաստանի ներխnւժումից Ուկրաինա։
